ریز فضاهای داروخانه دقیقا چه فضاهایی از داروخانه است؟ داروخانه برخلاف ظاهر ساده اش ،تنها بر روی زیبایی ظاهری تاثیر نمیگذارد بلکه بر سرعت ، نحوه عملکرد و خدمات رسانی و در نهایت رضایتمندی بیماران تاثیر خواهد گذاشت. از همین رو هرمتر مربع از آن باید به صورت هوشمندانه طراحی و اجرا شود. برای داشتن یک داروخانه حرفه ای نیاز به یک طراحی اصولی دارید. به دلیل اینکه ریز فضاهای داروخانه را ممکن است دقیق نشناسید. در زمان بازسازی یا طراحی داروخانه جدید حواستان به آنها و میزان اهمیت وجود آنها در طراحی پلان داروخانه نباشد. در ادامه این مقاله، به بررسی ریزفضاهای داروخانه بر اساس ضوابط سازمان وزارت بهداشت و تجربیات اجرایی که داشتیم خواهیم پرداخت.

1. ریز فضاهای داروخانه چیست و چه اهمیتی دارند؟
ریز فضاهای داروخانه همان فضاهای بسیار کوچک در نقشه داروخانه هستند که نقش بسیار کاربردی در روند داروخانه دارند.
این فضاها نقش مشخصی در نظم و کارایی و امنیت داروخانه دارند. ریز فضاها شامل بخش هایی از پذیرش داروخانه، ناحیه نسخه پیچی ، قسمت انبار داروخانه ، اتاق سرد خانه ، بخش داروهای بدون نسخه (OTC) فضای مشاوره داروخانه و بخش اداری داروخانه میشود. اهمیت این فضاهای متفرقه داروخانه به قدری است که در اخذ مجوز وزارت بهداشت نیز تاثیر بسیاری دارد.
2. ضوابط طراحی ریز فضاهای داروخانه
قوانین و ضوابط سازمان غذا و دارو به شکلی هستند که رعایت آن در دکوراسیون داروخانه موجب ، عملکرد بهتر پزشک و رضایتمندی بیشتر بیماران و مراجعین وهمچنین حفظ سلامت و میزان موجودی داروها میشود. به همین دلیل رعایت این قوانین برای اخذ مجوز الزامی است . در ادامه به برخی از الزامات ریز فضاها اشاره میکنیم.
- اصول چیدمان طراحی ریز فضاها به این صورت است که مسیر حرکت داروساز در پشت پیشخوان باید به صورت خطی باشد. تا تداخلی با مسیر رفتآمد مشتری نباشد.
- استفاده از نور بالا دربرخی از مکان های داروخانه جهت عملکرد بهتر پرسنل داروخانه ، مانند قسمت تحویل نسخه ، جهت بالارفتن دقت در نسخه خوانی.
- انبار داروخانه از دیگر بخش های داروخانه است که جزو ریز فضاها قرار میگیرد. باتوجه به تنوع دارویی این قسمت بهتر است قفسه های این بخش به صورت ماژولار باشد تا در آینده قابلیت تطبیق شدن با داروهای جدید را داشته باشد.
- رعایت حداقل متراژ ها : هر فضا باید حداقل ابعاد مشخص را داشته باشد.
اگر متراژ ریز فضاها به درستی طراحی نشوند، ممکن است داروخانه برای دریافت مجوز به مشکل بخورد، استاندارد های تقریبی هر فضا به این شکل است:
حداقل فضایی که قسمت نسخه پیچی نیاز دارد بین 8 تا 12 مترمربع میباشد ،البته این متراژ به تعداد پرسنل شما نیز بستگی دارد .
حداقل متراژی که یک انبار داروخانه کوچک لازم دارد 6 متر مربع است ، چنانچه داروخانه متوسط یا بزرگی دارید حداقل متراژی که انبار داروخانه لازم دارد بین 10 تا 15 متر مربع است.
مقدار فضایی که برای قرار گیری یخچال یا قسمت سردخانه لازم است حداقل 2 مترمربع میباشد. اتاق مشاوره نیز حداقل 3 متر از فضای داروخانه را به خودش اختصاص خواهد داد.
فضاها باید به صورت دقیق تفکیک شوند: به طور مثال فضای آماده سازی دارو باید جدا از فضای فروش باشد. همین طور مسیر رفت آمد کارکنان جدا از مسیر بیماران باشد، تا مسائل بهداشتی در داروخانه برقرار باشد.
ریز فضاهای اختصاصی برای داروهای پر مصرف : جداسازی داروهای پرمصرف، داروهای یخچالی ، کمک میکند داروساز مدیریت بهتری بر روی سلامت و موجودی داروها داشته باشد.
کنترل نور، دما ، تهویه محیط : قسمت آماده سازی داروها باید مطابق با استاندارد ها، دما و رطوبت مناسب داشته باشد. تعبیه یخچال و انبار مناسب برای داروها از جمله قسمت هایی است که هنگام طراحی داروخانه باید به آنها توجه داشت.
فضای مشاوره خصوصی : با اینکه اتاق مشاوره داروخانه فضای بسیار کوچکی است اما جزو ریز فضاهایی است که وجود آن الزامی است . این ریز فضای داروخانه ، ضمن رعایت حریم خصوصی مراجعه کنندگان ، نشان دهنده استاندارد بالای داروخانه است.
3. دسته بندی کلی فضاهای داروخانه
- فضای خدمات مراجعین (Public Zone)
- فضای داروسازان و کارکنان (Profrssional Zone)
- فضای ذخیره سازی و پشتیبانی (Support Zone)
4. طراحی بخش های قابل دسترس مراجعین
ریز فضاهایی که در قسمت قابل دسترس بیماران و مراجعین قرار دارد :
1. قسمت ورودی داروخانه
طراحی قسمت ورودی داروخانه شاید متراژ بسیار زیادی نداشته باشد اما الزامات مخصوص به خود را دارد. فضای ورودی داروخانه باید دسترسی کامل برای همه افراد به ویژه معلولین دارای ویلچر که با رمپ جابه جا میشوند را باید داشته باشد.
2. فضای انتظار بیمار
در بخش فضای انتظار بیمار محلی برای نشستن باید در نظر گرفت. ناحیه قرار گیری پوستر ها و تابلو های تبلیغاتی باید در جایی باشد که مراجعین به راحتی آن هارا بتوانند مشاهده کنند.
3. پیشخوان نسخه و تحویل دارو
بخش قابل توجهی از داروخانه به پیشخوان داروخانه اختصاص داد میشود. در طراحی این قسمت باید ابعاد پیشخوان را به شکلی در محیط قراربدهیم که فضای لازم برای دیگر آیتم ها وجود داشته باشد.
4. بخش فروش بدون نسخه
قفسه های قسمت فروش بدون نسخه باید به نحوی باشند که مشتری به راحتی بتواند آنها را مشاهده و انتخاب کند. قفسه های قسمت فروش علاوه بر اینکه باید به صورت تخصصی طراحی و نورپردازی شوند ، بلکه باید با دقت بالایی نیز چیدمان بشوند.
5. اتاق مشاوره داروخانه
اتاق مشاوره از دیگر بخش هایی است که در دسترس مراجعین قرار دارد. ابعاد این اتاق بسیار کم است اما وجود آن الزامی است.

ریز فضاهایی که در دسترس داروسازان و کارکنان قرار دارد :
- بخش آماده سازی دارو
درصورتی که در داروخانه دارویی آماده یا ترکیب میکنید، این ناحیه باید تهویه مخصوص به خود را داشته باشد، سطوح کار باید صاف و ضد باکتری باشد. محلی مناسب برای قرار گیری ترازو و ابزار های لازم نیز از جمله قسمت هایی است که برای بخش آماده سازی دارو طراحی میشود. - ایستگاه داروساز داروخانه
داروساز داروخانه نیاز به حریم خصوصی دارد و در عین حال باید به تمام فضای اصلی دید کافی داشته باشد. - فضای استراحت پرسنل داروخانه
فضای استراحت پرسنل داروخانه باید در محلی دور از رفت آمد مراجعین باشد تا دقایقی بتوانند به راحتی استراحت کنند.
ریز فضاهایی که به چشم ما نمیآیند اما مهم و حیاتی اند:
انبار دارو : میزان رطوبت ،نور و دمای محیط ، آیتم هایی هستند که روی سلامت و میزان ماندگاری دارو بسیار تاثیرگذار است به همین دلیل قسمت انبار داروخانه از نظر طراحی ممکن است با بخش اصلی داروخانه تفاوت هایی داشته باشد.
فضای دفع زباله های دارویی و ضایعات: داروهای تاریخ گذشته باید دور انداخته شوند اما به طوری که الزامات بهداشتی آن رعایت بشود.
طراحی هوشمند داشته باشید.
هر تصمیمی که شما پیش از آغاز طراحی داروخانه خود بگیرید، مستقیما بر میزان دقت نسخه پیچی شما ، سرعت پاسخ گویی و رضایتمندی بیماران تاثیر دارد. اگر قصد تاسیس داروخانه جدید دارد یا میخواهید فضای فعلی تان را بازسازی کنید، همکاری با تیمی متخصص در طراحی دکوراسیون فضاهای درمانی میتواند خطاهای پرهزینه را به حداقل برساند و در کوتاه ترین زمان داروخانه حرفه ای خودتان را داشته باشید. ما در گروه معماری پاکاد ما طراحی ریط فضاهای داروخانه را براساس استاندارد های سازمان غذا و دارو و آنچه شما داروسازان و پزشکان انتظار دارید انجام میدهیم. از برداشت پلان تا اجرای طرح درکنار شما هستیم. برای دریافت مشاوره رایگان با تیم ما میتوانید از طریق شماره 09155035504 با ما در ارتباط باشید و یا در باکس ثبت سفارش اطلاعات خودرا ثبت کنید تا با شما تماس بگیریم.










